इस्रायल इराणच्या लष्करी तळांवर हल्ला करू शकतो: इराणने अरब देशांना सांगितले- आम्ही प्रत्युत्तर देऊ; लेबनॉनमधील सुन्नी शहरावर इस्रायलचा हल्ला

[ad_1]

4 दिवसांपूर्वी

कॉपी लिंक

हिजबुल्ला प्रमुख हसन नसराल्लाच्या मृत्यूचा बदला घेण्यासाठी इराणने 1 ऑक्टोबर रोजी इस्रायलवर 200 क्षेपणास्त्रे डागली. बदला घेण्यासाठी इस्रायल आता इराणच्या लष्करी तळांना लक्ष्य करू शकते, असा अमेरिकेला संशय आहे. अमेरिकन मीडिया हाऊस एनबीसीने अमेरिकन अधिकाऱ्यांच्या हवाल्याने ही माहिती दिली आहे.

रिपोर्टनुसार, इस्त्रायल बदला म्हणून इराणच्या आण्विक ठिकाणांना लक्ष्य करेल यावर अमेरिकेला विश्वास नाही. मात्र, इराणच्या ऊर्जा पायाभूत सुविधांवरही हल्ला होण्याची शक्यता निर्माण झाली आहे.

त्याचवेळी इराणने अमेरिका आणि मध्यपूर्वेतील काही देशांना सांगितले आहे की, इस्रायलने हल्ला केल्यास ते नक्कीच प्रत्युत्तर देतील. इराणसोबतच्या तणावाच्या पार्श्वभूमीवर नेतन्याहू आज पुन्हा मंत्रिमंडळाची बैठक घेणार आहेत.

यामध्ये इराणने 1 ऑक्टोबर रोजी केलेल्या हल्ल्याला प्रत्युत्तर कसे द्यायचे यावर चर्चा केली जाईल. तत्पूर्वी शुक्रवारीही बैठक झाली. मात्र, त्यात कोणताही निर्णय होऊ शकला नाही.

1 ऑक्टोबर रोजी इराणकडून डागलेली जवळपास सर्व क्षेपणास्त्रे इस्रायलच्या आयर्न डोमने पाडली.

इस्रायलच्या हल्ल्यात 13 लेबनीज लोक मारले गेले इस्रायलने शनिवारी लेबनॉनमधील दोन शहरांवर हल्ला केला. यापैकी एक, ‘बरजा’, बैरूतपासून 32 किलोमीटर अंतरावर आहे, जिथे बहुसंख्य सुन्नी लोक राहतात. इस्त्रायली हल्ल्यात येथे चार जण ठार झाले. हिजबुल्ला ही शियांची संघटना आहे, त्यामुळे लेबनॉन युद्धादरम्यान इस्रायलने आतापर्यंत शिया भागांना लक्ष्य केले होते.

अमेरिकन मीडिया हाऊस सीएनएननुसार, सुन्नी शहरावर हल्ला होण्याची ही पहिलीच वेळ आहे. त्याचवेळी उत्तर लेबनॉनमधील मायसारा येथे इस्रायलच्या हल्ल्यात 9 जणांचा मृत्यू झाला आहे. दुसरीकडे, इस्रायलने दावा केला आहे की हिजबुल्लाहने शनिवारी त्यांच्यावर 300 प्रोजेक्टाइल (छोटे क्षेपणास्त्र) डागले.

इस्त्रायली हल्ल्यानंतर लेबनॉनमधील सुन्नी शहर बारजा येथे लेबनीज सैनिक तैनात करण्यात आले आहेत.

इस्रायलविरोधातील संयुक्त राष्ट्रांच्या विधानाला भारत सहमत यूएन आणि 40 देशांनी आवाहन करूनही, लेबनॉनमध्ये तैनात असलेल्या शांतता सैन्यावर इस्रायली हल्ले सुरूच आहेत. गेल्या 2 दिवसात 5 जवान जखमी झाले आहेत. दरम्यान, भारताने यूएनमध्ये म्हटले आहे की, आम्ही शांतता मोहिमेत सैन्याच्या माध्यमातून योगदान देणारा महत्त्वाचा देश आहोत.

शांतीरक्षकांची सुरक्षा अत्यंत महत्त्वाची आहे आणि ती UNSC ठरावांनुसार सुनिश्चित केली जावी. भारत म्हणाला-

लेबनॉनमध्ये शांततेसाठी सैन्य तैनात करणाऱ्या 34 देशांच्या संयुक्त निवेदनाचे आम्ही समर्थन करतो आणि सैन्याच्या संरक्षणाची मागणी करतो.

अमेरिकेचे संरक्षण मंत्री लॉयड ऑस्टिन यांनीही शनिवारी इस्रायलचे संरक्षण मंत्री योव गॅलंट यांच्याशी या विषयावर चर्चा केली आणि लवकरच तोडगा काढण्याची मागणी केली.

इस्रायल-लेबनॉन सीमेवर ज्या भागात UNIFIL सैनिक तैनात आहेत त्याला ब्लू लाइन म्हणतात.

UNIFIL सैनिक 46 वर्षांपासून लेबनॉन सीमेवर तैनात आहेत मार्च १९७८. लेबनॉनमध्ये उपस्थित असलेल्या पॅलेस्टिनी समर्थक अतिरेक्यांनी डझनभर ज्यूंची क्रूरपणे हत्या केली. या हत्येचा बदला घेण्यासाठी इस्रायली लष्कराने दक्षिण लेबनॉनमध्ये दहशतवाद्यांचा खात्मा करण्यासाठी ऑपरेशन सुरू केले. यानंतर दोन्ही देशांमध्ये युद्ध सुरू झाले. याला इस्रायलने लेबनॉनवर केलेला हल्ला म्हटले होते.

जेव्हा हे प्रकरण संयुक्त राष्ट्रात पोहोचले तेव्हा संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषदेने तातडीने या ठिकाणी शांतता प्रस्थापित करण्याचा ठराव मंजूर केला. या प्रस्तावानुसार इस्रायली सैन्याला लेबनॉन सीमेवरून तात्काळ माघार घेण्यास सांगण्यात आले.

इस्त्रायली सैन्याने ज्या ठिकाणाहून माघार घेतली होती ती जागा UN ने आपल्या ताब्यात घेतली होती. तेव्हापासून हा भाग संयुक्त राष्ट्रांच्या ताब्यात आहे. या भागात शांतता राखण्यासाठी UN ने आंतरराष्ट्रीय सैन्य तैनात केले होते.

या सैनिकांना युनायटेड नेशन्स इंटरिम फोर्स इन लेबनॉन (UNIFIL) म्हणतात. UNIFIL 1978 पासून येथे तैनात आहे. दक्षिण लेबनॉनमध्ये संयुक्त राष्ट्रांचे सैन्य तैनात असलेल्या 110 किलोमीटर क्षेत्राला ‘ब्लू लाइन’ म्हणतात. हा दोन्ही देशांमधील बफर झोन आहे.

दावा-हमासला इराणसोबत इस्रायलवर हल्ला करायचा होता इस्रायलवर हमासने गेल्या वर्षी ७ ऑक्टोबरला केलेल्या हल्ल्याची योजना दोन वर्षांपूर्वी २०२१ मध्ये आखण्यात आली होती. हमासने इराण आणि हिजबुल्लालाही या हल्ल्याला पाठिंबा देण्याचे आवाहन केले होते.

अमेरिकन मीडिया हाऊस न्यूयॉर्क टाइम्सने इस्रायली लष्कराच्या हाती हमासच्या बैठकीच्या कागदपत्रांच्या आधारे हा खुलासा केला आहे. NYT ने दावा केला आहे की त्यांना हमासच्या 10 बैठकांची माहिती मिळाली आहे.

यापैकी एक बैठक इराणचा कमांडर मोहम्मद सईद इझादी आणि हमास आणि हिजबुल्लाच्या वरिष्ठ अधिकाऱ्यांमध्ये झाली. हमासने इझादी आणि हिजबुल्लाला महत्त्वाच्या इस्रायली लक्ष्यांवर हल्ला करण्यासाठी सहकार्य करण्यास सांगितले होते, असा दावा करण्यात आला आहे.

यावर इझादी आणि हिजबुल्लाह यांनी म्हटले होते की, इस्रायलवर हल्ला करण्याच्या उद्देशाला पाठिंबा आहे पण हल्ल्यासाठी वातावरण तयार होण्यास वेळ लागेल. इराण आणि हिजबुल्लाहने हे आरोप फेटाळून लावले आहेत. या कागदपत्रांमध्ये तथ्य नसल्याचे इराणने म्हटले आहे. 7 ऑक्टोबरच्या हल्ल्यासाठी हमासच्या नियोजनाबाबत त्याला कोणतीही माहिती नव्हती.